śluza Szczytniki


   
 

śluza Szczytniki


Historia: Zdecydowanie młodsza od jazu szczytnickiego jest śluza. Powstała dopiero w 1896 r. z chwilą budowy Kanału Miejskiego. Jej wrota wsporne – dolne zostały tak wykonane by mogły pełnić równocześnie rolę wrót przeciwpowodziowych, powstrzymujących falę powodziową grożącą Wrocławiowi od strony wody dolnej Kanału Miejskiego. Na skutek gwałtownego rozwoju transportu wodnego towarów masowych, głównie węgla, wielkość i zdolność przepus­towa śluzy a także Kanału Wielkiej Żeglugi niemal natychmiast po zakończeniu inwestycji okazała się niewystarczająca - stąd już po dwudziestu ledwie latach zbudowano nowoczesną, o dużej przepustowości nową drogę wodną, przystosowaną do żeglugi statkami 1000 tonowymi, omijającą Wrocław od północy, wyposażoną w duże śluzy pociągowe: Zacisze, Różanka i Rędzin. Po zbudowaniu tzw. Kanału Nawigacyjnego znaczenie gospodarcze śluzy Szczytniki zmalało i ograniczyło się głównie do śluzowania statków turystycznych i jednostek remontowych.
Śluzę Szczytniki wykonano w grodzy z drewnianej ścianki szczelnej. Jej konstrukcja jak i charakterystyki techniczne są standardowe dla śluz odrzańskich wznoszonych w latach 90. XIX w. na Odrze, od Koźla po Wroclaw. Całkowita długość konstrukcji wynosi 77, 54 m, długość użyteczna zaś 55,0 m. Szerokość użyteczna, zarówno w świetle komory jak i głów dolnych i górnych, sięga 9,6 m. W głowach śluzy zainstalowano dwuskrzydłowe wrota wsporne: w głowie górnej o wysokości 8,25 m, w głowie dolnej o wysokości 7,0 m. Wrota wsporne i cylindry w kanale obiegowym uruchamiane są za pomocą napędu elektrycznego, przy czym otwieranie i zamykanie urządzeń śluzy w sytuacjach awaryjnych może być również wykonywane ręcznie. Napełnianie i opróżnianie komory śluzy odbywa się kanałem obiegowym, podłużnym z otworami wpustowymi, prowadzonymi prawą stroną głowy górnej, przez ścianę komory i głowę dolną oraz przez otwory we wrotach zamykane zastawkami. W dolnej głowie i w ścianie komory po lewej stronie wykonana jest sztolnia którą miała być doprowadzana woda do zainstalowanej tam turbiny. Projekt ten nie został jednak do dzisiaj zrealizowany. Głowa górna wykonana jest z ciosów granitowych i licówki z ciosów granitowych, zaś kanały obiegowe i sztolnia z cegły klinkierowej na zaprawie cementowej. Zamknięcia kanałów obiegowych do napełniania komory śluzy wykonano w postaci cylindrów z blachy stalowej zawieszonych na łańcuchach ogniwowych. Prowadnice boczne usytuowane na cylindrze zapewniają pionowe przemieszczenie zamknięcia. Przeciwwaga kompensuje ciężar własny zamknięcia. Komora śluzy wykonana została w identycznej konstrukcji jak głowy śluzy. Ciosy granitowe okładziny komory śluzy układano sukcesywnie w miarę betonowania ścian na wcześniej wykonanej betonowej płycie dennej z wzniesioną konstrukcją kanałów obiegowych i sztolni z cegły. Obie głowy śluzy wykonano w analogicznej konstrukcji. W ich prawej części znajdziemy wylot kanału obiegowego zamykanego zasuwą płaską poruszającą się pionowo po szynach na kółkach tocznych. 
<= do poprzedniego              do następnego =>

dawny dom studencki na mapie szlaku

<= do poprzedniego              do następnego =>
Zeskanuj ten kod swoim aparatem lub kliknij, aby pobrać mapę na telefon!!

kliknij aby dowiedzieć się jak to zrobić!

Comments